Hỏi đáp nhanh về Huyết áp và Sức khỏe tim mạch ai cũng cần biết

Huyết áp cao là "kẻ thù" số một của trái tim khỏe mạnh. Kiểm soát tốt huyết áp chính là cách bạn bảo vệ trái tim mình mỗi ngày. Hãy cùng Pharmart giải đáp những câu hỏi mà nhiều người thắc mắc nhất về huyết áp và tim mạch, có thể những điều này sẽ giúp bạn trong tương lai.

Mối liên quan giữa tim mạch và huyết áp 

Huyết áp cao có gây ảnh hưởng xấu đến tim không?

Có. Tình trạng tăng huyết áp kéo dài có thể gây tổn thương cho tim và hệ thống mạch máu.

Áp lực máu cao liên tục làm tăng gánh nặng cho tim và có thể dẫn đến xơ cứng động mạch, làm giảm hiệu quả lưu thông máu và oxy đến tim. Theo thời gian, điều này làm tăng nguy cơ:

• Đau thắt ngực
• Nhồi máu cơ tim
• Suy tim
• Rối loạn nhịp tim
• Đột quỵ

Việc kiểm soát tốt huyết áp có thể giúp giảm thiểu các nguy cơ này và bảo vệ sức khỏe tim mạch lâu dài.

Chỉ số huyết áp bình thường và cao được xác định như thế nào?

Chỉ số huyết áp gồm hai số đo:

• Huyết áp tâm thu (SYS): Áp lực trong lòng động mạch khi tim co bóp.
• Huyết áp tâm trương (DIA): Áp lực trong lòng động mạch khi tim nghỉ giữa các nhịp đập.

Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (American Heart Association - AHA), huyết áp được phân loại như sau

Làm thế nào để nhận biết tình trạng tăng huyết áp?

Tăng huyết áp thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Nhiều người chỉ phát hiện tình cờ khi đo huyết áp. Một số triệu chứng có thể xuất hiện (nhưng không phải luôn luôn) bao gồm:

• Đau đầu
• Khó thở
• Chóng mặt
• Nhìn mờ
• Đau ngực

Cách chính xác nhất để biết tình trạng huyết áp là thông qua việc kiểm tra thường xuyên bằng máy đo huyết áp tại nhà. Nên kiểm tra huyết áp định kỳ, đặc biệt nếu bạn có các yếu tố nguy cơ.

>>Tham khảo ngay: Top máy đo huyết áp được tin dùng nhất 2025

Huyết áp cao có đồng nghĩa với việc chắc chắn bị nhồi máu cơ tim không?

Không hẳn. Huyết áp cao là một yếu tố nguy cơ quan trọng, nhưng không phải ai bị huyết áp cao cũng sẽ bị nhồi máu cơ tim.

Tuy nhiên, việc huyết áp cao không được kiểm soát trong thời gian dài làm tăng đáng kể xác suất xảy ra nhồi máu cơ tim và các biến cố tim mạch khác, nhất là khi kết hợp với các yếu tố nguy cơ khác (như hút thuốc, tiểu đường, rối loạn mỡ máu).

Làm thế nào để kiểm soát huyết áp và bảo vệ sức khỏe tim mạch?

Có nhiều biện pháp hiệu quả để kiểm soát huyết áp, bao gồm thay đổi lối sống:

• Duy trì chế độ ăn uống cân bằng: Tăng cường rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt; ưu tiên đạm từ cá, gia cầm (bỏ da), các loại đậu.
• Hạn chế muối (natri): Giảm lượng muối trong nấu ăn và hạn chế thực phẩm chế biến sẵn.
• Hạn chế rượu bia: Sử dụng ở mức độ vừa phải hoặc không sử dụng.
• Hoạt động thể chất đều đặn: Duy trì lịch tập luyện phù hợp với thể trạng.
• Kiểm soát căng thẳng: Áp dụng các kỹ thuật thư giãn.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì.
• Quản lý tốt các bệnh lý đi kèm: Như tiểu đường, rối loạn mỡ máu.

Căng thẳng (stress) ảnh hưởng đến huyết áp và tim mạch ra sao?

Căng thẳng có thể gây tăng huyết áp tạm thời. Mối liên hệ trực tiếp và lâu dài giữa căng thẳng mãn tính và bệnh tim mạch còn cần nhiều nghiên cứu, nhưng căng thẳng thường đi kèm với các hành vi không lành mạnh khác (ăn uống kém, hút thuốc, lười vận động), gián tiếp làm tăng nguy cơ tim mạch.

Quản lý căng thẳng là một phần quan trọng của lối sống lành mạnh.

Những loại thuốc nào thường được dùng để điều trị tăng huyết áp?

Khi thay đổi lối sống không đủ để kiểm soát huyết áp, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc. Một số nhóm thuốc phổ biến bao gồm:

• Thuốc ức chế men chuyển (ACE)
• Thuốc chẹn thụ thể Angiotensin II (ARB)
• Thuốc chẹn beta
• Thuốc chẹn kênh canxi
• Thuốc lợi tiểu

Việc lựa chọn loại thuốc và liều lượng phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của từng người và cần có chỉ định, theo dõi của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý sử dụng khi không có kê đơn từ bác sĩ.

Nên ăn và tránh những thực phẩm nào khi bị tăng huyết áp?

Thực phẩm khuyến khích: Rau lá xanh, củ quả, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt, cá (đặc biệt cá béo giàu omega-3), thịt gia cầm bỏ da, các loại đậu, sữa và chế phẩm sữa ít béo. Các thực phẩm giàu kali, magie, chất xơ thường có lợi.

Thực phẩm cần hạn chế:

• Muối (natri): Dưới 1500mg - 2300mg/ngày tùy khuyến nghị cho từng đối tượng. Hạn chế đồ ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp, gia vị mặn.
• Thịt đỏ và thịt chế biến sẵn: Xúc xích, thịt nguội...
• Đường: Nước ngọt, bánh kẹo, thực phẩm chứa nhiều đường bổ sung.
• Chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa (trans fat): Mỡ động vật, đồ chiên rán kỹ, thực phẩm chế biến công nghiệp.

Loại hình và cường độ tập thể dục nào phù hợp để kiểm soát huyết áp?

Hoạt động thể chất đều đặn rất có lợi.

• Khuyến nghị chung: Ít nhất 150 phút hoạt động cường độ vừa phải (như đi bộ nhanh, đạp xe chậm, bơi lội) hoặc 75 phút hoạt động cường độ mạnh mỗi tuần. Nên kết hợp cả bài tập aerobic và bài tập tăng cường sức mạnh cơ bắp (2 lần/tuần).
• Lợi ích: Tập thể dục giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, hỗ trợ kiểm soát cân nặng và có thể giúp hạ huyết áp. Ngay cả việc tăng cường vận động nhẹ nhàng trong ngày cũng mang lại lợi ích. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu chương trình tập luyện mới.

Tóm lại:

Tăng huyết áp là một yếu tố nguy cơ tim mạch quan trọng nhưng có thể kiểm soát được. Việc duy trì lối sống lành mạnh, kiểm tra huyết áp định kỳ và tuân thủ chỉ định điều trị của bác sĩ (nếu cần) là những biện pháp hiệu quả để bảo vệ sức khỏe tim mạch của bạn. Nếu có bất kì thắc mắc nào về Huyết áp và tim mạch, bạn có thể kết nối với chúng tôi qua:

• Tiktok: https://www.tiktok.com/@pharmartvn
• Fanpage: https://www.facebook.com/NhaThuocPharmartVietNam
• Tổng đài: 1900 6505
• OA: https://zalo.me/3798489830539450144 

Nguồn tham khảo:

• Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ – American Heart Association (AHA)
• Healthline – Cổng thông tin sức khỏe uy tín toàn cầu
• Cục Quản lý Thực phẩm & Dược phẩm Hoa Kỳ – FDA

Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo.