Các loại insulin điều trị tiểu đường: thông tin và cách sử dụng

Insulin được sử dụng trong điều trị bệnh tiểu đường nhằm thay thế Insulin nội sinh và kiểm soát chỉ số đường huyết. Hiện nay trên thị trường có các loại Insulin khác nhau về đặc tính và thời gian điều trị dành cho những đối tượng khác nhau với tác dụng điều trị khác nhau.

Các loại Insulin điều trị bệnh tiểu đường

Insulin là gì?

Insulin trong cơ thể là một loại hormone được tiết ra bởi tế bào Beta đảo tụy. Hormone Insulin giúp cân bằng lượng đường trong máu sau ăn bằng cách sử dụng hoặc dự trữ đường thu được từ nguồn thực phẩm.

Sau bữa ăn, hormone Insulin được tiết ra bởi tế bào Beta đảo tụy, sau đó chúng sẽ chuyển hóa và sử dụng đường từ thực phẩm cho các hoạt động của cơ thể. Hoặc nếu lượng đường máu của người bệnh tiểu đường ở mức cao hơn bình thường, Insulin sẽ dự trữ đường dưới dạng Glycogen ở tế bào gan.

Các loại insulin điều trị tiểu đường phổ biến

Với người bệnh tiểu đường tuýp 1, cơ thể không thể thiếu sự hỗ trợ của Insulin, vì vậy người bệnh cần phải gắn bó với Insulin. Với người bệnh tiểu đường tuýp 2 thì ngược lại, việc sử dụng Insulin cần thiết khi người bệnh cần cải thiện chỉ số đường huyết và chỉ dùng khi có chỉ định của bác sĩ. Do đó, Insulin và bệnh tiểu đường vẫn luôn có mối quan hệ mật thiết trong việc kiểm soát và điều trị tiểu đường.

Insulin được sử dụng trong điều trị tiểu đường được chia làm 4 nhóm:

Nhóm Insulin tác dụng nhanh, ngắn

Nhóm Insulin này là sản phẩm nhân tạo của Insulin người, có tác dụng thay thế Insulin nội sinh do cơ thể tạo ra. Các loại Insulin này thường phát huy tác dụng sau 30 phút tính từ thời điểm người bệnh tiêm dưới da, đạt đinh tác dụng sau 1 giờ tiêm và có tác dụng kéo dài từ 5 - 7 tiếng với liều thường dùng (0,1 đơn vị/kg).

Các sản phẩm bút tiêm Insulin tác dụng nhanh và ngắn trên thị trường

Hiện nay có 3 loại Insulin tác dụng nhanh, ngắn thường được dùng là:

- Insulin Aspart: Bút tiêm Insulin NovoRapid FlexPen (200.000đ - 300.000đ/bút), thuốc Fiasp (cho trẻ em).

- Insulin Lispo: Bút tiêm Admelog SoloStar (180.000đ- 200.000đ/bút).

- Insulin Glulisine: Bút tiêm Apidra SoloStar (220.000đ - 250.000đ).

Nhóm Insulin tác dụng trung bình

Nhóm Insulin tác dụng trung bình (Neutral Protamine Hagedorn - NPH hoặc Isophane Insulin) có tác dụng sau 2 - 4 giờ tiêm, đạt đỉnh tác dụng sau 6 - 7 giờ và có thời gian kéo dài trong khoảng 10 - 20 giờ. Do đó, người bệnh chỉ cần tiêm 2 lần/ngày để đạt hiệu quả duy trì đường huyết.

Bút tiêm Insulatard Flexpen chứa Insulin tác dụng trung bình.

Các loại Insulin tác dụng trung bình thường dùng là:

- Bút tiêm Insulatard Flexpen (840.000đ/bút)

- Bút tiêm Insulatard HM (700.000đ/bút)

Nhóm Insulin tác dụng chậm, kéo dài

Nhóm Insulin tác dụng chậm, kéo dài gồm 3 loại:

- Insulin Glargine: Dạng dung dịch trong suốt, có pH acid, tiêm vào dưới da sẽ lắng đọng thành các phân tử nhỏ và được phóng thích từ từ vào máu, cho tác dụng kéo dài tới 24 giờ. Sản phẩm được sử dụng phổ biến là bút tiêm Lantus SoloStar (350.000đ/bút)

- Insulin Analog Detemir: Đây là loại insulin tiêm có thể sử dụng cho phụ nữ có thai, loại này cũng cho tác dụng kéo dài tới 24 giờ. Sản phẩm thường được dùng là Levemir FlexPen (360.000đ/bút)

- Insulin Degludec: Dạng dung dịch chứa các chuỗi lớn phân tán và giải phóng từ từ Insulin vào máu với nồng độ ổn định, cho tác dụng kéo dài tới 42 giờ. Sản phẩm chứa Insulin Degludec thường dùng là bút tiêm Tresiba Flextouch (550.000đ/bút tiêm).

Các sản phẩm bút tiêm Insulin tác dụng chậm, kéo dài.

Nhóm Insulin trộn, hỗn hợp

Nhóm Insulin trộn, hỗn hợp là loại trộn sẵn 2 loại Insulin tác dụng nhanh và dài trong một chế phẩm. Khi sử dụng thuốc sẽ cho 2 đỉnh tác dụng: tác dụng nhanh để chuyển hóa carbohydrate  trong bữa ăn và tác dụng kéo dài để tạo nồng độ insulin nền giữa các bữa ăn.

Hiện nay, có các loại Insulin trộn, hỗn hợp là:

- Bút tiêm Humalog Mix 50/50 Kwikpen (240.000đ - 300.000đ/bút) gồm 50% Insulin hòa tan và 50% Insulin Isophane.

- Bút tiêm NovoMix 30 FlexPen (240.000đ/bút) gồm 70% Insulin Aspart kết tinh với protamin và 30% Insulin Aspart hòa tan.

- Bút tiêm Humulin 30/70 Kwikpen (180.000đ/bút) gồm 30% Insulin hòa tan và 70% Insulin Isophane.

- Bút tiêm Mixtard 30 Flexpen (165.000đ/bút) gồm 30% Insulin hòa tan và 70% Insulin Isophane.

Các sản phẩm bút tiêm Insulin trộn, hỗn hợp

Cách dùng insulin trong điều trị tiểu đường

Chỉ định sử dụng:

- Đối với người bệnh tiểu đường tuýp 1, tổng liều Insulin hàng ngày thường nằm trong khoảng từ 0,5 - 1 đơn vị/kg/ngày.

- Còn với người bệnh tiểu đường tuýp 2, tổng liều Insulin hàng ngày thường nằm trong khoảng từ 0,2 - 0,4 đơn vị/kg/ngày.

Dù ở người bệnh tiểu đường tuýp 1 hay tuýp 2 thì liều Insulin đều phải được theo dõi và điều chỉnh thường xuyên dựa trên chỉ số đường huyết và cần được chỉ định bởi Bác sĩ, người bệnh không được tự ý điều chỉnh liều tiêm.

Cách tiêm

Insulin đa phần được sử dụng dưới dạng bút tiêm và dưới đây là hướng dẫn chung về cách sử dụng:

- Rửa sạch tay và vùng da chuẩn bị tiêm với xà phòng và nước sạch.

- Trước khi sử dụng, lắc nhẹ khoảng 10 lần bút tiêm để làm đều dung dịch/hỗn dịch Insulin.

- Lắp mũi tiêm vào bút tiêm.

- Nếu là lần đầu sử dụng bút tiêm: Vặn bút tiêm ở mức 2 đơn vị, bơm hết 2 đơn vị này để loại bọt khí trong bút tiêm. Nếu nhìn thấy có giọt nước ở đầu bút tiêm là được. Nếu không thì làm lại một lần nữa.

- Chọn mức liều Insulin cần tiêm, chọn vị trí tiêm theo hướng dẫn của sản phẩm.

- Sát khuẩn vị trí tiêm với cồn trước khi tiêm.

- Tiêm một góc 90° hoặc 45°, có thể kéo nhẹ da ở vùng tiêm.

- Rút nhanh kim tiêm để tránh làm cho insulin thoát ra ở vị trí tiêm.

- Tránh xoa bóp ở vùng đã tiêm do có thể làm thay đổi mức độ giải phóng của Insulin.

Người bệnh cần nắm rõ cách sử dụng bút tiêm Insulin.

Cách bảo quản

Để đảm bảo chất lượng Insulin khi sử dụng, người bệnh cần lưu ý bảo quản đúng theo lưu ý dưới đây:

- Bảo quản Insulin chưa sử dụng ở ngăn mát của tủ lạnh, có kèm nhiệt độ để kiểm soát. Không để ở ngăn đá do có thể làm thay đổi hoạt tính của sản phẩm.

- Insulin đã mở sử dụng cần được bảo quản ở nhiệt độ phòng, tránh nhiệt độ cao và ánh nắng. Đảm bảo Insulin đã mở được bảo quản gần với nhiệt độ cơ thể để  giảm đau và điều hòa quá trình khuếch tán dưới da.

- Hạn sử dụng của Insulin đã mở không nên vượt quá 28 ngày.

Sử dụng Insulin đối với người bệnh tiểu đường vừa tiện lợi, vừa cho tác dụng nhanh và cải thiện hiệu quả chỉ số đường huyết. Tuy nhiên, sử dụng các loại Insulin lâu dài sẽ gây gánh nặng về kinh tế cho người bệnh, vì vậy, người bệnh tiểu đường nên tham khảo và sử dụng kết hợp thực phẩm chức năng để hỗ trợ điều trị hiệu quả hơn. Một số thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị được người bệnh tiểu đường tin tưởng như: Gumar Plus , Advanced Glucose, Blood Sugar Control... Trong đó, Gumar Plus sản phẩm được chiết xuất hoàn toàn từ dây thìa canh lá to và hợp chất thế hệ mới Crominex 3+ được chứng minh là có tác dụng vượt trội trong việc giảm và ổn định đường huyết, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm của tiểu đường.

Hộp 120 viên

450.000đ/ hộp

28 đánh giá

Mua ngay

Mua ngay

Để được các Bác sĩ, Dược sĩ của Hệ thống nhà thuốc Pharmart.vn tư vấn thêm về bệnh tiểu đường và cách kết hợp sử dụng thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị tiểu đường, vui lòng liên hệ tới hotline: 1900 6505.

Nguồn tham khảo:

1. “Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị Đái tháo đường tuýp 2” - Bộ Y tế (Ban hành kèm theo Quyết định số 5481/QĐ-BYT ngày 30 tháng 12 năm 2020)
2. Dược thư Quốc gia Việt Nam 2015

(Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, bạn nên tới cơ sở y tế, hỏi ý kiến bác sĩ chuyên môn để được tư vấn trực tiếp)

Pharmart.vn tổng hợp

Ảnh: Sưu tầm internet